Przegląd zimowy pasieki – kiedy i jak sprawdzić stan uli?

Luty to dla pszczelarza czas oczekiwania na pierwsze oznaki wiosny. Choć pszczoły nadal pozostają w zimowym kłębie, ich kondycja w tym okresie ma kluczowe znaczenie dla powodzenia nadchodzącego sezonu. Warto więc przeprowadzić przegląd zimowy, który pozwoli ocenić stan rodzin pszczelich i zareagować na ewentualne problemy. Jak to zrobić bez niepotrzebnego niepokoju w ulu?

Kiedy przeprowadzić zimową kontrolę uli?

Zimą pszczół nie wolno niepokoić bez wyraźnej potrzeby. Każde otwarcie ula w niskiej temperaturze może zakłócić termoregulację kłębu zimowego, co negatywnie wpłynie na przeżywalność rodziny. Dlatego kontrolę uli przeprowadza się w ciepłe i bezwietrzne dni, gdy temperatura przekracza 8–10°C. Najlepiej, jeśli pszczoły same zaczynają oblot, co świadczy o ich dobrej kondycji.

Jak ocenić stan rodziny pszczelej?

Najważniejsze jest obserwowanie uli z zewnątrz. Jeśli pszczoły w ciepły dzień wychodzą na oblot i szybko wracają, to znak, że rodzina zimuje prawidłowo. Niepokojący może być całkowity brak aktywności – wówczas warto delikatnie puknąć w ul i nasłuchiwać. Zdrowe pszczoły odpowiedzą równomiernym, spokojnym brzęczeniem. Cisza lub chaotyczny dźwięk mogą sugerować problemy, takie jak osłabienie rodziny lub śmierć matki.

Równie istotna jest kontrola osypu zimowego – martwych pszczół opadających na dennicę. Niewielka ilość to naturalne zjawisko, ale jeśli wlotek ula jest zatkany martwymi pszczołami, należy go oczyścić, by zapewnić odpowiednią wentylację. Niepokojące mogą być również plamy kałowe na froncie ula lub wewnątrz – mogą wskazywać na nosemozę, czyli chorobę układu pokarmowego pszczół.

Zimowy przegląd to także moment na ocenę zapasów pokarmu. Jeśli pszczoły stają się niespokojne, mogą cierpieć na głód. Wówczas warto podać im ciasto cukrowe, które szybko dostarczy energii bez konieczności otwierania ula.

Jak zapewnić pszczołom komfortowe warunki do końca zimy?

Odpowiednia wentylacja jest kluczowa, by zapobiec wilgoci w ulu. Jeśli daszek jest zawilgocony, warto sprawdzić jego izolację lub podłożyć pod spód kawałek styropianu. Wysoka wilgotność sprzyja pleśni i chorobom, dlatego w razie potrzeby można lekko unieść daszek lub dodać materiał pochłaniający wilgoć, np. trociny lub słomę.

Ostatnie tygodnie zimy to również dobry moment na zaplanowanie pierwszych wiosennych prac w pasiece. Zdrowa i silna rodzina pszczela już w marcu zacznie intensywną pracę, dlatego warto zadbać o nią zawczasu.