Węza pszczela jest niezbędnym elementem w pszczelarstwie. Jest to cienki arkusz z naturalnego wosku pszczelego o charakterystycznej strukturze komórki pszczelej. Służy on do stworzenia fundamentu do budowy plastra z miodem lub czerwiem. Arkusze mocuje się w ramkach pszczelich a następnie pszczoły przystępują do odbudowy węzy doklejając produkowany przez siebie wosk do zaczętej struktury.

Celem stosowania węzy pszczelej jest zapewnienie pszczołom wygodnego i łatwego w użyciu podłoża do budowy plastra. Dzięki temu, że arkusze wosku pszczelego są wstępnie uformowane, pszczoły oszczędzają wiele czasu i energii, które w przeciwnym razie poświęciłyby na budowę plastra od podstaw. Dzięki temu pszczoły mogą skupić się na innych zadaniach, takich jak zbieranie nektaru i pyłku.

Arkusze wosku pszczelego są również korzystne dla pszczelarzy, ponieważ pomagają zwiększyć produkcję miodu. Dzięki zastosowaniu wstępnie uformowanych arkuszy wosku pszczelego, pszczelarze mogą zapewnić, że plaster miodu jest zbudowany w odpowiednim rozmiarze i kształcie, co pozwala na maksymalną produkcję miodu. Dodatkowo, stosowanie węzy pszczelej może również pomóc w zapobieganiu budowania przez pszczoły plastrów w niepożądanych miejscach, takich jak daszek ula.

Jakie są typy węzy pszczelej?

Zasadniczym podziałem węzy pszczelej jest typ ramki/ ula stosowany przez pszczelarza.

Podstawowe typy węzy występujące w polskich gospodarkach pasiecznych to:

Wielkopolska,
Dadant,
Warszawska Poszerzana,
Warszawska Zwykła,
Ostrowskiej,
Langstroth.

W tym podziale spotkać można także pokrewne podziały na ramki nadstawkowe jak Wielkopolska 1/2 czy Dadant 1/2. Jednak węzy tego typu są takie same jak podstawowe, jedynie arkusze zostały przecięte na pół.

Kolejne rozróżnieniem jest wielkość komórki pszczelej. Średni wymiar komórki pszczelej to 4,9mm -5, 4 mm. Jest to naturalny wymiar, w którym rozwijają się nasze rodzime pszczoły. Jednak część producentów świadomie oferuje mniejsze lub większe wymiary komórek pszczelich jak węza z komórką 4,9 mm lub węza trutowa (znacznie większe od tego zakresu, w których rozwijają się trutnie). Stosowanie tego typu węzy wynika z technik walki z warrozą. W przypadku węzy trutowej polega ona na poglądzie, że warroza chętniej rozwija się w larwach trutnia. Przez to stosowanie takich ramek zmniejsza porażenie larw robotnic. Podobna retoryka występuje w przypadku węzy o mniejszym wymiarze komórki jak węza 4,9 mm.

Następnym podziałem jest ilość wosku wykorzystanego do wytworzenia 1 arkusza węzy. W swojej ofercie posiadamy węzę pogrubianą, grubą od producenta MELLIFERA. Wykonana techniką odlewania, charakteryzuje się tym, ze jest grubsza oraz nie faluje się w wyższych temperaturach. Dodatkowo przez to, że dostarcza się pszczołom większą ilość wosku, jest ona chętniej przyjmowana i odbudowywana. Jest to niezwykle istotne przy rozwoju pszczół, gdy znacznie przyspiesza to proces powiększania rodziny pszczelej.

Ostatnim rozróżnieniem jest sam producent. W swojej ofercie posiadamy jedynie sprawdzonych producentów o najwyższej jakości węzy. Każdy z nich posiada numer weterynaryjny i podlega nadzorowi Inspekcji weterynaryjnej. Oferujemy węzę pszczelą od Przedsiębiorstwa Pszczelarskiego Łysoń, Apifonia Michał Koziński oraz Pasieka Mellifera Maria Gembala :

Węza pszczela – ŁYSOŃ
Węza pszczela – APIFONIA
Węza pszczela – MELLIFERA

Jak robi się węzę pszczelą?

Najpopularniejszą metodą produkcji węzy pszczelej jest metoda walcowa. Roztopiony wosk rozlewa się na cienkie plastry, które następnie przechodzą przez dwa grawerowane walce. Kolejną popularną metodą jest metoda walcowania na ciepło – odlewania. Proces polega na laniu płynnego wosku na dwa obracające się walce. Schładzany wosk stygnie i jest przesuwany przez walce w formie wstęgi, która następnie jest przycinana na długość i szerokość.

Węza odlewana jest zazwyczaj grubsza niż walcowana co ma takie zalety, że nie fałduje się, dostarcza pszczołom więcej wosku dlatego nawet w niesprzyjających warunkach jest szybko odbudowywana. Ma to szczgólnie znaczenie wczesną wiosną, w czasie słabych pożytków i w końcówce sezonu.

Warto pamiętać, że technika wyrobu ma istotne znaczenie przy produkcji świec skręcanych z węzy pszczelej. W przypadku węzy odlewanej, przy próbie zwinięcia zacznie pękać, dlatego poleca się węzy walcowane.

Czy węza jest badana?

Ze względu na wysoką trwałość rodników zgnilca złośliwego czy innych przetrwalników chorób i szkodników, każdy producent zobowiązany jest do sterylizacji wosku pszczelego. Wynika to z rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 września 2005 roku w sprawie zwalczania zgnilca amerykańskiego pszczół (Dz.U. 2005, Nr 187 poz. 1574). Jeden z punktów okresla go jako: “Unieszkodliwienie bakterii wywołujących chorobę, a zwłaszcza ich przetrwalników znajdujących się w produktach pszczelich pochodzących od chorych rodzin pszczelich może być przeprowadzane w autoklawie przy temperaturze 121°C, ciśnieniu 0,1 MPa w ciągu 30 minut.”

Oprócz tego producenci, z którymi współpracujemy podlegają Inspekcji Weterynaryjnej oraz posiadają numery weterynaryjne.

Kolejnym powodem, dla którego węza pszczela jest poddana badaniom, jest fałszowanie wosku pszczelego parafiną. Niższa temperatura topnienia parafiny może powodować obrywanie się ramki z miodem lub całkowity brak przyjęcia przez pszczoły. W tym celu węza, którą oferujemy przechodzi szczegółowe badania w czołowych polskich labolatoriach jak:

Państwowy Instytut Weterynaryjny, Państwowy Instytut Badawczy w Puławach
HoneyLab Teper & Waś s.c.

Węza pszczela, jaka jest cena?

Podstawowym kosztem przy produkcji węzy jest sam surowiec – wosk pszczeli. W zależności od dostępności i jego ceny kształtuje się cena węzy. Aktualnie cena wosku pszczelego oscyluje wokół 40 zł za kg (w zależności od klasy wosku). Kolejnym kosztem jest sam proces produkcyjny.

Zwyczajowo cenę za węzę pszczelą uzależnia się od jej wagi. Dlatego też należy zwrócić uwagę, że w zależności od typu węzy (ramki) ilość arkuszy będzie się znacząco różnic co wynika z ich wymiarów lub ilości użytego wosku.

W swojej ofercie posiadamy węzę każdego typu od różnych producentów w jednej cenie.